Z kart historii turystyki pieszej
PTK i PTTK w Pabianicach

Turystyka piesza, jako najprostsza forma poznawania najbliższej okolicy, ma w Pabianicach prawie wiekową tradycję. W formie zorganizowanej pojawiła się w naszym mieście na początku XX wieku. Z zachowanych fotografii wynika, że w 1909 roku pierwsi członkowie PTK Oddziału Łódzkiego z Pabianic organizowali piesze wycieczki niedzielne dla młodzieży i inteligencji w okolicy miasta, do Baryczy i Talara. W roku 1919 w Pabianicach powstało koło PTK Oddziału Łódzkiego, które w roku 1929 przekształciło się w oddział. Wędrówki piesze stanowiły w tym czasie nieodłączny element ruchu krajoznawczego i budzenia uczuć patriotycznych i odbywały się nawet w okresach słabnącej działalności oddziału PTK. Turystyka piesza jako forma turystyki kwalifikowanej datowana jest w Pabianicach od 1956 roku, czyli od czasu powołania przez Zarząd Oddziału Komisji Turystyki Pieszej, której pierwszym prezesem został Ignacy Śledziński. Mimo, że w 1959 roku komisja ta przestała istnieć, to zespół działaczy, amatorów turystyki pieszej, organizował piesze rajdy nie tylko dla młodzieży (np. I Nocny Rajd Pieszy w 1961 roku, którego organizatorem był Leszek Ramisz, zgromadził już 500 uczestników).

Szczególny rozwój pieszej turystyki kwalifikowanej w Pabianicach przypada na lata rozkwitu działalności Oddziału PTTK . W listopadzie 1967 roku powtórnie powołano Komisję Turystyki Pieszej, a jej prezesem został Tadeusz Piekarek. Komisja przejęła organizację rajdów i wycieczek pieszych a swoją działalność opierała na nowo wyszkolonych przodownikach turystyki pieszej. W tym czasie Komisja uzyskała uprawnienia do weryfikowania odznak turystyki pieszej do stopnia małej srebrnej włącznie. Organizowane przez nią rajdy, w szczególności "Rajdy o zmierzchu" i "Rajdy nocne", cieszyły się wielkim zainteresowaniem młodzieży. Komisja współpracowała z Komisją Krajoznawczą i zajmowała się wytyczeniem i opracowaniem dokumentacji 4 szlaków turystycznych w okolicy Pabianic.

W latach 70-tych KTP, zasilona nową kadrą przodowników, pracowała pod kierunkiem Henryka Nowaka i Tadeusza Ślisińskiego. W tym czasie zainicjowano nowe cykle wędrówek pieszych, które odbywały się na obszarze całej Polski. Były to rajdy: "Z biegiem Wisły", "Poznajemy Parki Narodowe", "Jesienne pod parasolem", "Mini" dla najmłodszych z okazji Dnia Dziecka. Przeciętnie w roku w imprezach pieszych udział brało 2300 uczestników. Dobre przygotowanie imprez, ich atrakcyjność i wysoki poziom krajoznawczy były zasługą działaczy: Włodzimierza Chorążego, Urszuli Frejer, Ireny Grzybek, Dariusza Mikołajczyka, Włodzimierza Mikołajczyka, Henryka Nowaka, Tadeusza Piekarka, Jolanty i Macieja Piekarskich, Zdzisława Śledzińskiego, Tadeusza Ślisińskiego, Teresy Walczak i Andrzeja Witmajera. W tym okresie działają prężnie także sekcje piesze w zakładowych kołach PTTK przy: Pabianickich Zakładach Przemysłu Bawełnianego "Pamotex", Pabianickich Zakładach Tkanin Technicznych, Pabianickich Zakładach Farmaceutycznych "Polfa", Pabianickiej Fabryce Papieru i Pabianickiej Fabryce Urządzeń Mechanicznych.

W roku 1980, na wniosek turystów pieszych z Komisji Turystyki Pieszej i z oddziałowych kół PTTK, uchwałą Zarządu Oddziału powołano do działalności Klub Turystów Pieszych "Aaron", którego prezesem został Henryk Nowak. Jesienią 1980 roku Klub był organizatorem Wojewódzkiego Zlotu Przodowników Turystyki Pieszej, a w następnych miesiącach kontynuował cykliczne rajdy piesze. Po rozpadzie Klubu w 1983 roku jego działalność prowadziły: Komisja Młodzieżowa, Klub Kolarski i Klub Górski. W tym czasie duże zaangażowanie na rzecz turystyki pieszej wykazali Piotr Szafrański i Wojciech Wiśniewski.

W kolejnych latach, mimo braku działalności klubu pieszego, Zarząd Oddziału, pod kierunkiem Wandy Kołodziejczyk, inicjuje i organizuje dwa wielodyscyplinowe rajdy "Obrońcy Pabianic 1939" oraz "O Puchar Prezydenta Miasta Pabianic", w których brało udział ok. 1000 uczestników.

Jesienią 1997 roku doszło do reaktywowania Klubu Pieszego "Aaron". Prezesem Klubu już drugą kadencję jest Aleksander Duda. Wśród działaczy klubu jest sześciu Przodowników Turystyki Pieszej: Aleksander Duda, Kamil Lisiewicz , Jolanta Łacwik - Becht, Tadeusz Piekarek, Zygmunt Szmidt, Teresa Walczak - Anders. Celem klubu jest zachęcanie jak największej liczby młodzieży do uprawiania turystyki kwalifikowanej i krajoznawstwa. W ciągu ośmiu lat Klub był organizatorem cyklicznych rajdów "Pamięci Pabianiczan", "Gwiazdkowych", "Karnawałowych", "Topienie Marzanny", "Jesiennych", "Poznajemy powiat pabianicki" oraz imprez autokarowo-pieszych pod hasłem "Poznaj z AARONEM" polskie parki narodowe i krajobrazowe, zamki i pałace polskie, najciekawsze zakątki województwa łódzkiego. W 2003 roku klubowicze wraz z młodzieżą szkół pabianickich szukali niedostępnych źródeł rzeki Dobrzynki, odpowiadając na akcję PTTK "Spotkajmy się u źródeł rzek". W tym samym roku "Aaron" zaproponował środowisku pabianickiemu nowy cykl rajdów pod nazwą "Rajdy Integracyjne". Należy zaznaczyć, że młodzież niepełnosprawna zrzeszona w kole PTTK "Bure Misie" bierze aktywny udział także w innych popularnych rajdach pieszych a Klub ceni sobie współpracę z Warsztatem Terapii Zajęciowej. Ważnym elementem działalności "Aarona" jest współpraca z zaprzyjaźnionymi Oddziałami PTTK polegająca na uczestnictwie w ich imprezach (np. Rajd Niepodległości, Rajd z biegiem Pilicy - O. Żarnów i Końskie, Rajd Strzelców Kaniowskich - O. Łódź, "Palmiry"- O. Mazowsze) i zdobywaniu Regionalnych Odznak Krajoznawczych. W ciągu ośmiu lat w imprezach Klubu "Aaron" wzięło udział ponad 11 tys. uczestników, których większość stanowią dzieci i młodzież. Na tak bogatą działalność składa się praca około 30 członków "Aarona" oraz kolegów z innych klubów a szczególnie z Koła Przewodników i Pilotów. Najaktywniejsi działacze, to wymienieni Przodownicy TP oraz Kazimierz Bara, Włodzimierz Becht, Dagmara Cybulska, Mirosław Dychto, Marzena Hornung, Jadwiga, Stefan i Piotr Kędzierscy, Joanna Nowak, Krzysztof Piekielniak, Andrzej Rogala, Anna Sochalska, Anna Teodorczyk, Maria Wilczek, Krzysztof Żmudziński. Klub prowadzi referat weryfikacyjny odznaki "Śladami św. Maksymiliana Kolbego", ustanowionej przez Oddział PTTK i Towarzystwo Przyjaciół Pabianic oraz OTP do stopnia Małej Złotej. Klub posiada bardzo bogatą dokumentację swojej działalności, o co dba Anna Sochalska.

Kol. Tadeusz Piekarek

Kol. Tadeusz Piekarek, honorowy członek KTP "Aaron" Oddziału PTTK w Pabianicach, jest zasłużonym działaczem Oddziału i od prawie 40-tu lat aktywnym Przodownikiem Turystyki Pieszej. Spisał historię 50-lecia Oddziału PTTK w Pabianicach, opracowywał życiorysy działaczy PTTK, wyszedł z inicjatywą ustanowienia Kazimierza Staszewskiego patronem Oddziału. Brał udział w wytyczaniu i renowacji szlaków pieszych okolic Pabianic. Założył SKKT PTTK "Amonit" przy I LO w Pabianicach i był jego kilkunastoletnim opiekunem. Pełnił funkcję wiceprezesa Oddziału ds. młodzieży. Był wykładowcą i egzaminatorem na kursach organizatorów turystyki, przewodników terenowych i przodowników turystyki pieszej. Był pomysłodawcą i organizatorem cyklicznych rajdów pieszych: "O zmierzchu", "Topienie Marzanny" oraz coniedzielnych "spacerów poza miasto" dla mieszkańców Pabianic. Był projektantem znaczków i plakietek rajdowych oraz twórcą regulaminów rajdów. Jako Przodownik Turystyki Górskiej prowadził liczne rajdy dla młodzieży "Gorce", "Równonocy jesiennej", "Śladami wibramów".

Źródło:
1. T. Piekarek, "Historia Krajoznawstwa i Turystyki w Pabianicach, 1989 r.
2. W. Kołodziejczyk, 70 lat PTK-PTTK w Pabianicach, 1999 r.
3. W. Kołodziejczyk, 75 lat PTK-PTTK w Pabianicach, 2004 r.

Opracowanie:
Małgorzata Sadowska - Szmidt
Foto: A. Duda, M i Z Szmidt